Niet schrikken of afhaken nu: ik doe de walgelijk optimistische benadering (zodat ik er zelf misschien ook in ga geloven): minder mensen aan de kerstdish betekent meer tijd en rust om je weer eens lekker ouderwets uit te sloven in de keuken!! Meer tijd om dat ene recept uit te proberen waar je afgelopen weken geen tijd of fut voor had, meer tijd voor een kerstgerecht dat je niet ook ieder jaar de afgelopen 10 jaar al op tafel zette, minder stress dus wellicht zelfs wat meer plezier. Toch?
Ik ga zoals iedere editie ook nu weer proberen je uit die saaie voorspelbare kookroutine te sleuren. Met een menu waar voor iedere eter wat bij zit. Volg me braaf en kook het geheel of pik er uit wat jouw naam roept: alles kan. Maar ik eet deze kerst:
Pastinaaksoep met hazelnoten en rozijnenrelish (vegan)
Biet au vin met paddenstoelen en gerst (vegan)
(iedereen lust) Spruitjessalade met pecannoten en prosciutto (vegan optie)
Chocoladetaart met tahin en sesamnougatine (vega)
De biet au vin is een dierloze play op coq au vin die je kip doet vergeten. Het gerecht is net zo rijk en decadent qua smaak, maar ook enorm eenvoudig in uitvoering. Net als de andere gerechten eigenlijk. Met het dessert pak ik wel uit, maar in ieder recept geef ik planning- en bewaartips en opties om de recepten aan te passen naar smaak of dieet. Al horen spruitjes daar niet bij want op deze manier lust iedereen spruitjes. Ik verzin het niet: ik hoor het al jaren als ik het mensen voorzet.
Wil je nog verder los gaan dan verwijs ik je graag naar het Copy Taste archief waar meer lekker te vinden is. Als voorafje, bij de borrel of soep werken deze tartines met gekarameliseerde prei perfect. Als vegetarisch spektakelstuk is de boerenkoolquiche met zoete aardappelbodem ook een hit. Triple gemberkoekjes zijn hartstikke kerstig of bak de allerbeste (maar echt) pompoentulband als dessert met ijs of voor bij de koffie. De geroosterde auberginesoep is enorm feestelijk als vooraf en spaghetti met venkelballen kan altijd als je klaar bent met de liflafjes. Om maar wat te noemen.
Ik hoop dat je zin hebt om de keuken in te gaan en jezelf en een klein handjevol geliefden te vertroetelen. En deel deze kookbrief vooral met je familie of vrienden en kook en eet allemaal hetzelfde tijdens jullie kerst zoom quiz.Â
Wordt het vast een enorm knusse kerst. X Eva
RECEPT: Pastinaaksoep met hazelnoten en rozijnenrelish
De topping maakt deze soep tot een topper (sorry geen sorry). Het zoetzure van de rozijnen en het geroosterde en hartige van de hazelnoot tegenover de zoete van de pastinaak met het vette van de olijfolie… gewoon heel goed. Op een doordeweekse dag of aan de feesttafel.
Geduld is smaak hier. Door de groentes relatief lang te smoren voordat je water toevoegt, krijg je enorm veel smaak uit de pastinaak en wordt hij extra pastinakerig. Geen bouillonblokjes nodig.Â
maaktijd 40 minuten
voor 4 grote kommen of 6 als voorgerecht
planning: je kunt de soep 2 dagen van tevoren afmaken of eerder en invriezen. De relish kun je een dag van te voren maken, maar bewaar dan wel de noten en basilicum (ongesneden) apart tot het serveren.
INGREDIËNTEN
4 a 5 pastinaken, geschild en in stukjes van ongeveer 1,5 cm gehakt
1 grote prei, gewassen en in grove ringen gesneden
2 tenen knoflook, grof gehakt
1 volle tl gemalen komijn
1 volle tl gemalen koriander
½ citroen, het sap
40 gr gele rozijnen
40 gr hazelnoten, geroosterd en grof gehakt
Rode wijnazijn (of andere lekkere azijn)
Bosje verse basilicum, grof gehakt (of peterselie)
Extra vierge olijfolie
Wel uw rozijnen. Begin met het wellen van de rozijnen door ze in een kommetje onder de azijn te zetten, laat minimaal 15 min staan.
Prei. Verhit op medium vuur een soeppan met een laagje olijfolie en smoor daarin zachtjes de prei, zeg 10 minuten. Voeg de pastinaak toe, knoflook, zout en peper, schep om en verwarm nog 10 minuten zachtjes (!) met de deksel op de pan. De groentes moeten zacht worden, maar zeker niet bruin. Doe dan de gemalen koriander en komijn, roer door en verwarm nog 1 minuut.
Soep. Voeg dan water toe tot de groentes net onder staan, breng het geheel aan de kook met de deksel er op tot de pastinaak gaar en helemaal zacht is. Ongeveer 15 minuten.
Relish. Ondertussen maak je de relish. Haal de rozijnen uit de azijn, maar gooi die nog niet weg. Maak dan de relish door de rozijnen, gehakte noten, basilicum en een flinke scheut olijfolie te combineren met wat peper en zout. Schep dit om tot het gemengd is. Je klopt het niet als een dressing en de olijfolie moet overheersen. De smaak moet zoet, lekker zuur en vettig zijn, voeg eventueel meer azijn toe voor frisheid en vergeet het zout niet.
Soep 2. Pureer je soep glad met een staafmixer of blender en maak op smaak met het citroensap en eventueel nog meer zout en peper. Ik hou van een dikke soep, stevig maar gietbaar, maar aan jou om meer heet water toe te voegen tot het zo is als je zelf lekker vindt. Schep in een kom en maak af met 2 eetlepels van de relish.
RECEPT: Biet au vin met paddenstoelen en gerst
Ook zonder coq kun je een overheerlijk en kerstwaardig stoofgerecht maken. Umami haal je uit de gedroogde paddenstoelen en tomatenpuree, decadentheid uit de wijn en bite van de wortelgroentes. Ik bespaar nu even niet op de ingrediëntenlijst en specerijen dus niet steigeren nu, het meeste heb je in de kast liggen.
Testpubliek at de volgende dag de restjes met gnocchi, vond ik nogal een goed idee. Le Puy linzen kan ook. Optiesopties.
De spruitjessalade past hier dus uitstekend bij
voor 6
maaktijd 60 minuten
planning: de stoof kun je helemaal afmaken tot nét gaar en in de koelkast een dag bewaren. Dan hoef je alleen nog op te warmen voor het serveren. Voeg dan pas de gebakken kastanjechampignons toe. De granen kunnen je in de ochtend koken en ook kort opwarmen.
INGREDIËNTEN
15 gr funghi porchini, gedroogd eekhoorntjesbrood, bij de Italiaanse producten in de super
3 sjalotjes, in de lengte in dunne reepjes
3 tenen knoflook, fijn gehakt of uit de pers
2 volle eetlepels tomatenpuree
6 takjes tijm, blaadjes geritst
3 laurierblaadjes
1 steranijs
3 hele kruidnagels
6 kleine bietjes of 4 gewone, geschild en in 1,5 cm blokjes (kleiner dan ik deed op de foto ;)
4 medium wortels, geschild en in schijfjes van max 0,5 cm
80 gr gedroogde pruimen, gehalveerd
500 ml lekkere rode wijn naar keuze
500 ml water, groente- of paddenstoelenbouillon
2 el balsamicoazijn
maïzena, optioneel
verse peterselie, optioneel, grof gehakt bij het serveren
250 gr (parel)gerst, nacht geweekt in ruim water en afgespoeld
400 gr kastanjechampignons, in kwarten gehakt
Grote gietijzeren pan of andere pan met dikke bodem
Porchini. Zet een ketel water op, doe de porchini in een schaaltje en giet er heet water op, ongeveer 200 ml. Laat dit minimaal 20 minuten staan totdat de paddenstoelen zacht zijn.
Stoof. Verwarm in je gietijzeren pan een flinke klont roomboter of scheut olijfolie (vegans) en zet de sjalotjes zachtjes aan. Bij stadium glazig (10 minuten ongeveer) mag de knoflook erbij en bak die een paar minuten mee. Beide niet bruin laten worden. Doe de tomatenpuree en tijm er bij en bak 2 minuten mee. Voeg dan 500 ml wijn toe en breng aan de kook. Zeef de porchini, doe het vocht in de pan, hak de stukken grof en voeg ook toe. De specerijen mogen erbij: de steranijs, laurier, 1tl zout en flink verse zwarte peper. Steek de kruidnagels in een stuk biet, dan vind je ze terug en bijt je er niet op, en doe de bietjes, wortel en pruimen er ook in. Voeg water of bouillon toe tot de groente onder staan en breng aan de kook. Laat dit ongeveer 30 a 40 minuten zachtjes pruttelen zonder deksel zodat de saus wat inkookt en de groente gaar zijn. Roer af en toe en voeg eventueel nog wat wijn of water toe als de boel niet meer onderstaat. Controleer een bietje op gaarheid, die moeten het langst.
Gerst. Kook ondertussen de gerst gaar in ruim gezouten water. Afhankelijk van de weektijd duurt dit 30 a 40 minuten. Check op gaarheid, giet af, voeg zout toe en een scheut olijfolie.
Champignons. Terwijl de stoof op staat bak je de champignons in naar keuze roomboter of olie tot bruin gebakken. Blus eventueel af met nog een restje wijn en maak af met zout en veel peper. Zet opzij.
Stoof op smaak. Als alles gaar is doe je de balsamico en kastanjechampignons bij de saus. Roer om en proef: meer zout, peper, een blokje roomboter, nog wat balsamico? Als je dikkere saus wilt kun je wat maïzena toevoegen. Niets meer aan doen? Vis waar nodig de laurier, steranijs en kruidnagel uit de saus.
Serveer de biet au vin met de granen, spruitjessalade, eventueel wat peterselie en een glas rood.Â
RECEPT: (iedereen lust) Spruitjessalade met/zonder prosciutto
Ik gebruik hier rauwe ham om een dressing te maken bij de spruiten. Het zoute van de ham en het vet wat er afkomt en je gebruikt voor de dressing is oh zo lekker. Vega’s en vegans voegen een half potje zongedroogde tomaten toe en zijn net zo blij.
Met wat gekookte freekeh, zilvervliesrijst, quinoa, lees graan naar keuze is deze winterse salade een maaltijd op zich.
voor 4 tot 6 als bijgerecht
maaktijd 30 minuten
planning: eet de salade lauwwarm of op kamertemperatuur. Bewaar de spruiten, noten en dressing allemaal apart dan kun je het in de ochtend allemaal voorbereiden. Eventueel verwarm je de dressing dan nog even zachtjes in een steelpan net voor het eten.
INGREDIËNTEN
600 gr spruitjes, schoongemaakt en gehalveerd
Olijfolie
50 gr pecannoten, 8 min geroosterd op 180C en grof gehakt
Vinaigrette
120 g prosciutto, in reepjes gesneden
OF: 90 gr zongedroogde tomaten (uitlekgewicht)
4 bosui, fijn gehakt incl veel groen
2 teen knoflook, fijn gehakt
5 takjes tijm, blaadjes geritst
4 eetlepels rodewijnazijn
Extra vierge olijfolie
Spruit. Verwarm je oven voor op 220°C, spreid de spruitjes uit op een bakplaat, snijkant naar boven. Besprenkel ruim met olijfolie, peper en zout en rooster bovenin je hete oven ongeveer 12 tot 15 minuten. Let op na 12 minuten gaat het hard. Ze moeten bruin geroosterd en niet overgaar zijn met lekker krokante losse blaadjes.
Vinaigrette ham. Voor de vinaigrette bak je de prosciutto in wat olijfolie langzaam roerend tot het net een beetje krokant wordt (8 minuten ongeveer). Zet het vuur laag en voeg de tijm, bosui en knoflook toe. Roer en bak zachtjes 2 min. Hevel het over naar een ruime kom, voeg de azijn, ongeveer 6 el olijfolie, flink veel peper en beetje zout (pas op ham is ook zout) toe en proef of het in balans is.
 Vinaigrette zontomaat. Voor de vinaigrette bak je de tijm, bosui, knoflook en zontomaat in wat olijfolie langzaam roerend tot de ui zacht is, ongeveer 4 minuten. Hevel het over naar een ruime kom, voeg de azijn, ongeveer 6 el olijfolie, flink veel peper en beetje zout toe en proef of het in balans is.
Hussel. Doe de spruiten bij de dressing in de kom, schep het voorzichtig om, voeg de noten toe en eet lekker!
Recept: Chocoladetaart met tahin en sesamnougatine
Dit leek me niet het moment voor een vier laags showstuk voor 20 man dus ik kies een chiquere route met deze chocoladetaart met een tahintwist. Het lijkt misschien veel maar ik heb alle vertrouwen in je en er zijn legio shortcuts mogelijk.
Grootmoederstip: je karamelpan maak je eenvoudig schoon door hem onder een lopende hete kraan te zetten. Dan lost de karamel vanzelf op.
voor 8 tot 10 stukken
maaktijd 120 minuten
Tips, shortcuts & planning
Deeg rusten is minimaal 1 uur, max 2 dagen. Dit kun je dus zelf plannen. Je kunt de bodem ook al afbakken en dan luchtdicht en op kamertemperatuur 3 dagen bewaren.Â
Deeg shortcut. Wil je het deeg niet zelf maken, koop dan een kant en klare taartbodem of neem vers quiche- en taartdeeg (liever dan bladerdeeg) uit het koelvak van de super die je net als het korstdeeg eerst blind bakt.
Tahin shortcut, de tahin maakt de taart wat spannender dan je standaard chocoladetaart, maar je kunt het ook weglaten. Sla dan gewoon de stap in het recept over en stort de chocoladevulling direct op de afgebakken bodem.
Planning taart. Na het bakken van de vulling moet de taart minimaal 2 uur opstijven in de koelkast.
Sesamnougatine. Het testpubliek wat nogal te spreken over deze knapperige, notige, zoet hartige crunch toevoeging. Ik heb een heel eenvoudig karamel recept voor je. Durf je karamel maken toch niet aan, top de taart dan met slagroom en wat geroosterde en grof gehakte hazelnoten. Ook lekker.
Sesamnougatine planning: kan tot een week van tevoren, bewaar in een luchtdichte bak bij kamertemperatuur.
Taart bewaren. Je kunt de taart zonder de slagroom en nougatine in zijn geheel 2 dagen bewaren. Goed afgedekt en in de koelkast. Haal hem een uur voordat je gaat eten uit de koelkast en top met de slagroom en nougatine.
INGREDIËNTEN
Zoet chocolade korstdeeg*
*je houdt waarschijnlijk deeg over. Vries dit in voor een volgende keer of bekleed kleine vormpjes en maak nog wat mini taartjes met vulling naar keuze.
100 gr poedersuiker
175 gr zachte boter + beetje voor invetten vorm
1 ei
250 gr bloem, gezeefd
20 gr cacao, gezeefd
¼ tl zout
lage taart- of quichevorm van 22 cm, liefst met losse bodem
blindbakvulling (keramische kogels, gedroogde bonen, kikkererwten of rijst)
Chocoladevulling
150 ml volle melk
150 ml slagroom
200 gr chocolade 70%. In stukjes gehakt
1 ei, los geklopt.
Tahin
160 gr tahin, olie en pasta goed gemengd
40 gr honing
Sesamnougatine
75 gr suiker
2 druppels water
35 gr geroosterd sesamzaad
2 vellen bakpapier
deegroller
een glas koud water en een kwastje
Slagroom
250 gr slagroom
25 gr (vanille)suiker
Deeg. Doe de poedersuiker en boter in de kom van de keukenmachine (of mixer) en meng met een platte deeghaak tot zacht en romig. Voeg het ei toe, dan de bloem, zout en cacao. Vorm tot een platte schijf, wikkel in folie en laat het minimaal 1 uur, max 2 dagen rusten in de koelkast.
Oven aan op 180C.
Rollen maar. Vet de taartring goed in met boter en bekleed de bodem met bakpapier wat je op maat knipt. Rol het deeg uit op een met bloem bestoven werkblad tot 2 a 3 mm dikte en bekleed de vorm er mee. Dicht eventuele scheurtjes, snij het overtollige deeg weg en maak de randjes een beetje netjes, het is immers kerst. Leg een tweede bakpapier op het deeg en stort een blindbakvulling in de vorm.
Blindbakken. Bak de taartbodem 20 minuten. Verwijder de steunvulling incl het tweede vel bakpapier en bak de bodem nog 5 minuten tot deze helemaal gaar is. Laat afkoelen op een rekje.
Vulling. Doe de melk en slagroom in een steelpan en verwarm zachtjes tot het kookt. Zet de chocolade klaar in een vuurvaste kom en schenk het hete roommengsel op de chocolade. Laat 1 minuut staan (tip voor extra romigheid) en roer dan voorzichtig met een garde de chocolade door de room. Laat de vulling een beetje afkoelen en klop dan het ei er doorheen.
Tahinvulling. Klop met de mixer of standmixer met garde gedurende 3 minuten de tahin en honing los tot een dikke puree. Verdeel dit over de afgekoelde taartbodem.
Vulling bakken. Schenk de vulling op de bodem en zet het geheel 5 a 10 minuten in de oven op 180C. Duw voorzichtig tegen de vorm om de gaarheid te checken. Hij is goed als de vulling is gestold en loom trilt als een pudding. Bij mij was dit na 8 minuten. Laat afkoelen op kamertemperatuur en zet dan minimaal 2 uur in de koelkast om op te stijven.
Sesamnougatine. Niet bang zijn we gaan karamel maken. Geen thermometer nodig, wel is het handig om een glas water met een kookkwastje naast je pan te hebben staan.
!! Let op karamel is ruim boven de 100 graden dus houd (kinder)vingers uit de buurt.
Verwarm de suiker met de 2 druppels water – ja echt 2 – in een (steel)pan met dikke bodem op middelhoog vuur. Roeren is verboden bij het maken van karamel! Dan wordt het korrelig. Wel kun je zachtjes ‘roerende’, schuddende bewegingen maken met je pan om de suiker en karamel die ontstaat te mengen. Met het natte kwastje veeg je de suikerkorrels langs de rand af en toe naar beneden. We zoeken een diep goudbruine kleur. Pas op want de stap naar verbranden is in een seconde gemaakt. Is alle suiker gesmolten en de juiste kleur bereikt, roer dan met een houten lepel de sesamzaadjes er doorheen. Roer goed en giet het direct op een bakvel. Dek het af met het tweede vel en rol de karamel met een deegroller uit tot een dikke plak van ongeveer 2/3 mm. De vorm laat ik aan jouw eigen creatieve vrijheid over.
Als de karamel volledig afgekoeld is breek je hem in stukken.
* waarschuwing nr 237481: pas op je kiezen dan wel vullingen met eten.
Slagroom & serveren. Klop de slagroom met de vanillesuiker tot lobbig en serveer bij de taart. Ik maakte dotjes met een spuitmondje maar een quenelle of schep kan ook. Top met wat brokjes sesamnougatine en geniet enorm.
Ik ga natuurlijk niet stoppen met Kerstkoken en bakken :). Meer inspiratie vind je op mijn instagram —>
Wil je niet alleen opdraaien voor het vullen van de kersttafel en magen? Deel dan Copy Taste hier. Delen helpt me groeien, dankjewel!